Pułapki wywiadu lekarskiego – zatrucie pokarmowe

Czasem do postawienia rozpoznania musimy zebrać wywiad od osób mających kontakt z naszym pacjentem. Występowanie podobnych objawów np. u członków rodziny kieruje nasze myślenie w kierunku chorób zakaźnych lub toksykologii.

Zdarzyć się mogą sytuacje wprowadzające lekarza w błąd.

Pacjentka z bólami w lewej okolicy lędźwiowej, uporczywe wymioty (bez biegunki) od wczoraj, temperatura 38C, częstomocz, dodatni objaw Goldflama po lewej, oponowe ujemne. W wywiadzie – podobne dolegliwości przed kilkoma laty w przebiegu odmiedniczkowego zapalenia nerek. Dzień wcześniej jadła razem z mężem wędzoną rybę. Mąż czuje się dobrze, nie gorączkuje. Zleciłem USG jamy brzusznej, badanie moczu, morfologie krwi, amylazę w moczu, zabezpieczyć rybę do ewentualnego badania mikrobiologicznego w Sanepidzie (nie jeść tej ryby) Do leczenia włączyłem antybiotyk, leki rozkurczowe – podejrzenie odmiedniczkowego zapalenia nerek lub kolki nerkowej. Telefon do chorej następnego dnia czuje się lepiej. telefon trzeciego dnia od męża – pojawiły się podobne , słabo nasilone dolegliwości – wymioty. Okazało się, że mąż pacjentki od kilku dni był leczony antybiotykiem z innego powodu.!!! To prawdopodobnie zafałszowało wywiad rodzinny w kierunku zatrucia pokarmowego – antybiotyk opóźnił wystąpienie objawów u męża!!!.  Oczywiście pełne rozpoznanie będzie po dostarczeniu wyników badań dodatkowych

Często spotykam się z sytuacją, że dopiero czynnik czasowy przebiegu choroby pozwala na pełne postawienie rozpoznania. Dlatego też może się zdarzyć, że mniej doświadczony lekarz badający później stawia właściwe rozpoznanie, którego nie postawił np. specjalista. Wtedy ten drugi urasta w oczach pacjenta na fachowca, a poprzednik jest krytykowany. Dlatego nigdy nie krytykuje poprzedniego lekarza. Medycyna już niejednego geniusza nauczyła pokory!!!

Podsumowując – Negatywny wynik może też czasem być konsekwencją uwzględnienia zbyt małej ilości okoliczności towarzyszących – zadano zbyt mało lub niewłaściwych pytań. Często przydaje się zasada pięciu pytań 5x dlaczego (5 Why?)